Signs of Safety® is een innovatieve, op krachten- en op veiligheid gerichte benadering van jeugdzorg zaken. Het model is bedacht in West-Australië door Andrew Turnell en Steve Edwards, die met meer dan 150 professionals uit het werkveld hebben samengewerkt om erachter te komen wat goed werkt bij het behandelen van complexe casuïstiek. De Signs of Safety benadering heeft ook op internationaal niveau de aandacht getrokken en wordt al gebruikt door lokale autoriteiten binnen Noord-Amerika, Europa, Australië en Azië.
Voor meer informatie over Signs of Safety kun je terecht op de Movisie Website
De Evolutie van Signs of Safety
De Signs of Safety benadering voor jeugdzorg zaken werd in de jaren negentig in West-Australië ontwikkeld. Het is ontwikkeld door Andrew Turnell en Steve Edwards, in samenwerking met meer dan 150 West-Australische jeugdzorgwerkers en wordt al gebruikt in verschillende regio’s in de Verenigde Staten, Canada, Verenigd Koninkrijk, Zweden, Nederland, Nieuw-Zeeland en Japan. De Signs of Safety benadering legt de nadruk op de vraag: “Hoe kan een jeugdzorgwerker een relatie opbouwen met ouders en kinderen, in situaties van vermoedelijk of bewezen kindermishandeling, en toch accuraat handelen?”. Het opbouwen van relaties en samenwerken met families is de basis van de Signs of Safety benadering. Ook uitgebreide risicobeoordeling speelt een belangrijke rol. Hierin worden de sterke punten, de tekenen van veiligheid (Signs of Safety), in kaart gebracht waarop kan worden voortgebouwd om de situatie van een kind en een gezin te stabiliseren en te versterken. Het schema voor het maken van een overzichtelijke risicobeoordeling (waarbij zowel krachten als veiligheid worden weergegeven) is te vinden in het, één-pagina lange, Signs of Safety beoordelingsprotocol. Deze aanpak is zo ontworpen om professionals te helpen in alle stadia (van het begin tot afsluiting) van de zaak, ongeacht of zij zich in de wettelijke, vrijwillige, ziekenhuis-, residentiële of behandelingsomgeving bevinden.
De aanleiding voor het oprichten van Signs of Safety kwam voort uit de 16 jaar aan ervaring van Steve als een uitvoerend hulpverlener in de jeugdzorg, waarvan hij 8 jaar voornamelijk in Aboriginal gemeenschappen heeft gewerkt. Steve was erg ontevreden over de meeste modellen en theorieën die hij tegenkwam met betrekking tot jeugdzorgwerk. Ondanks zijn 16 jaar aan ervaring had Steve het gevoel dat de meeste protocollen, richtlijnen en begeleiding, en het meeste wat hij tijdens zijn opleiding en trainingen geleerd had, erg afweek van zijn eigen persoonlijke ervaring als jeugdzorgwerker (onderzoeken uitvoeren, beslissen wanneer en hoe kinderen uit huis te plaatsen, omgaan met boze ouders, etc). Dit motiveerde Steve om tijdens zijn carrière steeds op zoek te gaan naar nieuwe ideeën die beter aansloten op zijn praktijkervaring.
In 1989 begonnen Steve en Andrew samen te werken, door de interesse van Steve in het “brief therapy” werk van Andrew. Andrew hield zich bezig met korte oplossingsgericht therapeutisch werk dat hij toepaste op families die problemen ervoeren met hun tieners. In de drie jaar die volgden, observeerde Steve deze werkwijze iedere week door een eenrichtingsspiegel. Hij pakte deze werkwijze op en begon ideeën en technieken van deze methode toe te passen in zijn eigen werk als jeugdzorgwerker. Het resultaat van deze samenwerking tussen 1989 en 1993 was het begin van de Signs of Safety methode.
In 1993 werkten Steve en Andrew samen met andere jeugdzorgwerkers om hen te leren wat zij de afgelopen 3 jaar geleerd hadden van hun samenwerking. Tussen 1994 en 2000 ondernam het duo acht 6-maanden-durende projecten met meer dan 150 West-Australische jeugdzorgwerkers. In deze periode werd de Signs of Safety approach verder ontwikkeld en verfijnd. In de eerste maand van deze projecten werden de werkers, in groepen van 15 tot 20 man, 5 dagen getraind in het destijdse concept van Signs of Safety. De focus van deze trainingen lag altijd op de praktijk. Ook deelden andere jeugdzorgwerkers, die al met de Signs of Safety benadering werkten, hun ervaringen die ze in de praktijk hadden opgedaan.
Steve en Andrew brachten op zijn minst één dag per maand door met de werkers. Het doel hiervan was achterhalen wanneer de benadering van pas was gekomen maar ook of er situaties waren waar de werkers tegen problemen aan liepen. Door de focus te leggen op de situaties waar de Signs of Safety benadering een positief effect had, leerden Steve en Andrew al snel waar, wanneer en hoe de Signs of Safety benadering kon worden toegepast door jeugdzorgwerkers. Steve heeft altijd gezegd dat alleen de ideeën, de vaardigheden en de richtlijnen die de jeugdzorgwerkers daadwerkelijk gebruiken, toegevoegd zullen worden in het Signs of Safety model. Het waren deze leerprocessen (die in alle opvolgende sessies gebruikt werden) die de basis vormden voor het actieonderzoek en het waarderend interview proces dat zich later ontwikkelde tot de Signs of Safety methode. (Voor meer informatie over actieonderzoek (action research) en waarderend interviewen (appreciative inquiry), Zie Cooperrider en Srivastva, 1987; Watkins, J.M. en Mohr, 2001).
De Signs of Safety benadering moet niet worden gezien als een eindproduct, zoals een doos cornflakes, maar als een doorgaand proces dat zich zal blijven ontwikkelen. Hetzelfde waarderende onderzoeksproces dat in Australië werd gebruikt bij het opzetten van Signs of Safety, worden nu wereldwijd toegepast in projecten van Signs of Safety. (Bijv. Olmsted en Carver Counties in Minnesota, USA; Gateshead, Engeland; Nagoya, Japan; Drenthe, Nederland; Stockholm, en Trollhatten, Zweden). Het model zal zich blijven ontwikkelen, gebaseerd op ervaringen van alle professionals die de Signs of Safety benadering toepassen. Het actieonderzoek en het waarderend interview proces dicht de gebruikelijke praktijkkloof in de jeugdzorg en is een compleet andere manier om de praktijk van jeugdzorg in theorie te brengen. Door gebruik te maken van de ervaringen en kennis van jeugdzorgwerkers over wat goed werkt, ontstond er een tweede, 3-kolommen, Signs of Safety beoordelingsframework die ingaat op: “waar maken we ons zorgen over?”, “Wat werkt goed?” en “wat moet er gebeuren?”. Dit loopt parallel aan de Three Houses en het Tovenaar/Fee evaluatiemethode die voor kinderen in Nieuw-Zeeland en West Australië ontwikkeld is. De implementatie in Olmsted County, Minnesota, heeft zich gericht op het gebruik van conferenties bij alle casussen met een verhoogd risico en betrok het Signs of Safety framework op die manier in samenwerkingsprocessen. Gateshead in Engeland en Carver County in Minnesota hebben hun ideeën voor het gebruik van Signs of Safety, bij het eerste onderzoek van een zaak, verfijnd. Dit zijn enkele voorbeelden waarop de Signs of Safety benadering zich verder heeft ontwikkeld.
Andrews en Steve’s ontwikkeling van de Signs of Safety benadering in de jaren ’90 werd sterk beïnvloed door de Resolutions benadering (over werken met ontkenning van kindermishandeling) van Suzie Essex, John Gumbleton and Colin Luger uit Bristol. Het Resolutions model was de inspiratie voor de Signs of Safety benadering door de strikte maar toch gedetailleerde veiligheidsplanning en ideeën voor het betrekken en informeren van de kinderen via het “Words and Pictures” model.
In augustus 2005 en augustus 2008, kwamen gebruikers van de Signs of Safety benadering uit Europa, Noord-Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland en Japan, bij elkaar om hun ervaringen te presenteren. Internationale bijeenkomsten en conferenties leggen zelden hun focus op de jeugdzorgwerkers. Dit resulteerde dan ook in een zeer energieke en unieke ervaring en waar veel relaties werden opgebouwd en er een sterk saamhorigheidsgevoel was onder de betrokken mensen en organisaties. Deze directe uitwisseling van ervaringen uit de praktijk heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van de Signs of Safety benadering. Jeugdzorgwerkers zijn eraan gewend dat ze normaliter door verschillende experts worden verteld hoe ze hun werk moeten doen. Ze weten ook dat ze meestal alleen aandacht krijgen als hun werk als gebrekkig wordt ervaren of als er fouten gemaakt zijn (kindersterfte bij gezinnen die met jeugdzorg in aanraking zijn gekomen versterken dit gedrag).
De eerste reactie van mensen wanneer het over jeugdzorg zaken gaat, of dit in de kroeg is of in het parlement, is dat mensen hun eigen versie van een gruwelijk verhaal willen vertellen dat zij in hun omgeving gehoord hebben, over hoe kinderen en gezinnen te kort is gedaan door verkeerd handelen van de professionals en hun organisaties. Het rondgaan van dit soort verhalen is een probleem voor de jeugdzorgwerkers omdat zij zich hierdoor defensief gaan opstellen en op die manier bijdragen aan een professionele omgeving waar kinderen juist minder veilig zijn, in plaats van veiliger. Signs of Safety is, in tegenstelling tot andere benaderingen voor jeugdzorg zaken, opgezet vanuit het idee van waarderend interviewen (het delen van successen). Vanuit het standpunt van waarderend interviewen wordt de jeugdzorgwerkers gevraagd om in een evaluatie te maken van momenten binnen een moeilijke zaak waar zij de Signs of Safety benadering succesvol hebben kunnen gebruiken. Steve en Andrew geloven dat deze evaluaties bij moeilijke casussen (of je daarbij gebruik maakt van Signs of Safety of niet) vaak over het hoofd gezien wordt maar van onschatbare waarde is voor het verbeteren van de jeugdzorg. Ook geloven zij dat het gebruiken van de kennis over “wat goed werkt” volgens de jeugdzorgwerkers een krachtige strategie is voor organisatorische verandering – iets wat vrij radicaal is in een door management aangestuurd tijdperk.
Een van de dingen waar Steve en Andrew het meest trots op zijn in het schrijven over de Signs of Safety benadering, is dat het uitgeschreven werk vol staan met voorbeelden van succesvolle ervaringen van de jeugdzorgwerkers met betrekking tot complexe casussen (zie Turnell en Edwards, 1997 en 1999). Andrew heeft deze succesvolle ervaringen en samenwerkingsprocessen opgenomen in zijn recentere werk en heeft er de gewoonte van gemaakt om, samen met jeugdzorgwerkers, casus voorbeelden uit te schrijven en wanneer mogelijk deze voorbeelden naar de ouders te brengen om de beschrijvingen te verrijken en de authenticiteit ervan te versterken. (Dit proces en verschillende casus voorbeelden zijn in verder detail beschreven in Teoh et.al., 2003; Turnell, 2004; samen met twee andere papers waarvan een geschreven is door Andrew, en de ander door Andrew in samenwerking met Sharon Elliot en Viv Hogg van Gateshead in Engeland zoals hieronder benoemd in de referenties)
De essentie van het Signs of Safety proces is een risicobeoordeling en casus-planning die betekenisvol zijn voor zowel de professionals als de ouders en kinderen. Een van de grootste belemmeringen in de jeugdzorg is dat de beoordelings- en planningsprocessen de opinies van de professionals bevoorrechten en die van de kinderen, ouders en andere familieleden vervagen. Het risicobeoordelingsproces van Signs of Safety integreert professionele kennis met familiale en culturele kennis, en creëert een balans door een rigoureuze verkenning van dreigend gevaar/schade naast een verkenning van indicatoren voor krachten en veiligheid. De Signs of Safety methode biedt een eenvoudig en toch streng beoordelingsproces dat de professional kan gebruiken om in goed begrijpelijke taal de meningen van de professional en familie aan de orde te brengen met betrekking tot zorgen of dreigend gevaar, bestaande krachten, veiligheid en de gewenste veiligheid. Het Signs of Safety systeem integreert risicobeoordeling met casus-planning en risicobeheer door de focus op de toekomst te leggen. De benadering verdiept en balanceert de gebruikelijke problemen van de meeste risicobeoordelingen. Zodoende is het Signs of Safety framework gebruikt als een model om de focus op krachten en veiligheid te integreren in twee Australische wettelijke risicobeoordelingsframeworks. (Department of Community Development, 1999; Department of Human Services, 2001).
Dit is een samengevatte introductie van de Signs of Safety benadering om een idee te geven van het model en hoe het ontstaan is, en zoals eerder benoemd, zal het zich blijven ontwikkelen. Het model ontstond doordat Steve en Andrew zich het volgende afvroegen: “Is er een betere manier om te beschrijven hoe je jeugdzorg zaken het beste kunt aanpakken?” en “Hoe kunnen we de ideeën en denkwijze van “brief therapy” toepassen op jeugdzorg werk?”. We zijn er intussen achter dat er geen definitief antwoord is op deze vragen.
Er is geen enkele voorgeschreven manier om de benadering op de juiste manier toe te passen. Iedere keer als een jeugdzorgwerker de Signs of Safety benadering toepast in de praktijk en zijn of haar pogingen beschrijft, blijft het model zich ontwikkelen.
Signs of Safety Referenties
Hieronder vind je de huidige lijst met alle geschreven bronnen en publicaties over (of die sterk verband houden met) de Signs of Safety methode.
Baginsky, M., Hickman, B., Moriarty, J., and Manthorpe, J. (2019). Working with Signs of Safety: Parents’ perception of change, Child and Family Social Work, https://doi.org/10.1111/cfs.12673
Bunn, A. (2013). Signs of Safety in England: an NSPCC commissioned report on the Signs of Safety model in child protection. London: NSPCC.
Bunn, A., Taylor, L., Koziolek, D. and Turnell, A. (2016). What happens and what works in Signs of Safety with neglect. In R. Gardiner, Tackling child neglect: research, policy and evidence-based practice.London: Jessica Kingsley.
Gardeström, A. (2006). Signs of Safety på svenska: goda exempel i utredningsarbete. In M. Söderquist. & A. Suskin-Holmqvist, A. (Eds.), Delaktighet – Lösningsfokuserat förhållningssätt i utredningsarbete. Stockholm: Mareld.
Lwin, K. Versanov, A., Cheung, C., Goodman, D. and Andrews, N. (2014). The use of mapping in child welfare investigations: a strength-based hybrid intervention. Child Care in Practice 20(1): 81–97.
Munro, E., Turnell, A., and Murphy, T. (2016). You can’t grow roses in concrete: action research report Signs of Safety English Innovations Project. Perth: Munro, Turnell and Murphy. Available at https://knowledgebank.signsofsafety.net/resources/signs-of-safety-research/research-articles/you-can-t-grow-roses-in-concrete
Munro, E., and Turnell, A. with Devine, M., and Cunliffe, J. (2020). You can’t grow roses in concrete Part 2: action research final report Signs of Safety England Innovation Programme. Perth: Elia International Ltd. Available at https://knowledgebank.signsofsafety.net/resources/signs-of-safety-research/research-articles/you-cant-grow-roses-in-concrete-part-2
Munro, E. and Turnell, A. (2018). Redesigning organisations to facilitate rights-based practice in child protection. In A. Falch-Eriksen and E. Backe-Hansen, Human rights in child protection: implications for professional practice and policy. London: Palgrave.
Roberts, Y. H., Caslor, M., Turnell, A., Pecora, P. J., & Pearson, K. (2018). An international effort to develop a fidelity measure for the Signs of Safety® approach to safety and risk assessment in child protective services. Research on Social Work Practice, 28*(1):* 1–10.
Salveron, M., Bromfield, L., Kirika, C., Simmons, J. Murphy, T. and Turnell, A. (2015). ‘Changing the way we do child protection’: The implementation of Signs of Safety within the Western Australian Department for Child Protection and Family Support’. Children and Youth Services Review, 48: 126–139.
Skrypek, M., Idzelis, M. & Pecora, P. (2015). Listening to parents: Lessons from implementing ‘Signs of Safety’ in child protective services. Social Work Now 52: 29–37.
Turnell, A. and Edwards, S. (1999). Signs of Safety: A safety and solution-oriented approach to child protection casework, New York: WW Norton.
Turnell A. and Essex S. (2006). Working ‘denied’ child abuse: the resolutions approach. Buckingham: Open University Press.
Turnell A. and Essex S. (2013). It takes a village: placing grandparents and extended family at the centre of safeguarding vulnerable children. In David Pitcher (ed.), Inside kinship care: understanding family dynamics and providing effective support. London: Jessica Kingsley.
Turnell, A., Elliott, S. and Hogg, V. (2007). Compassionate, safe and rigorous child protection practice with parents of adopted children. Child Abuse Review, 16*(2):*108–119.
Turnell A., Lohrbach, S. and Curran, S. (2008). Working with the ‘involuntary client’ in child protection: lessons from successful practice, pp. 104–115. In M. Calder (Ed.) The carrot or the stick? Towards effective practice with involuntary clients, London: Russell House Publishing.
Turnell, A. (2004). Relationship-grounded, safety-organised child protection practice: dreamtime or real-time option for child welfare? Protecting Children, 19*(2):* 14–25.
Turnell, A. (2006). Constructive Child Protection Practice: An oxymoron or news of difference? Journal of Systemic Therapies, 25*(2):* 3–12.
Turnell, A. (2011). Of houses, wizards and fairies: involving children in child protection casework (DVD and Workbook). Perth: Resolutions Consultancy.
Turnell, A. & Murphy, T. (2017). Signs of Safety Comprehensive Briefing Paper (4th Edition) Resolutions, Perth. Resolutions.
Turnell, A., Munro, E. and Murphy, T. (2013). Soft is hardest: leading for learning in child protection services following a child fatality.Child Welfare,*92(*2): 199–216.
Turnell, A., Pecora, P.J., Roberts, Y.H., Caslor, M. and Koziolek, D. (2017). Signs of Safety as a promising comprehensive approach for reorienting CPS organisations’ work with children, families and their community supports. In M. Connolly (Ed.), Beyond the Risk Paradigm in Child Protection. London: Palgrave, Macmillan Education.
Turnell, A., Vesterhauge-Petersen, H. and Vesterhauge-Petersen, M. (2013). Signs of Safety: arbejdet med udsatte børn og deres familier. Copenhagen: Hans Reitzels Forlag.
Vogel, M. and Wiggerink, J. (2014). The power of partnership: How to use the Signs of Safety in child protection casework (30-minute video). Assen: Bureau Jeugdzorg Drenthe.
What Works Centre for Children’s Social Care, (2018). Signs of Safety: Findings from a mixed‐methods systematic review focussed on reducing the need for children to be in care. Cardiff: What Works Centre for Children’s Social Care.
Wheeler, J. and Hogg, V. (2011). Signs of safety and the child protection movement, in Cynthia Franklin, Terry S. Trepper Eric E. McCollum Wallace J. Gingerich, (eds.), Solution-focused brief therapy: a handbook of evidence-based practice, New York: Oxford University Press USA.